| El Conceyu de
Grau convirtióse nes décades últimes y pese al calter periféricu, nun de
los centros culturales más importantes d’Asturies
Inaciu Galán
La
villa moscona, que va años yera conocida sobremanera polos sos mercaos,
foi pasu ente pasu,y ensin dexar de potenciar esi atractivu comercial,
convirtiéndose nun centru cultural de primer orde, que tien por fitos la
so Casa Cultura, l’Aula de les Metáfores, la Escuela de Música y el
Muséu Etnográficu. Cuatro instalaciones alredor de les que surdieron nos
años últimos una montonera d’iniciatives culturales que trescienden del
ámbitu moscón pa convertise nun focu d’emisión de cultura pa toa
Asturies y pal restu del mundu.
Cuando nun llugar la cultura ta en movimientu y vive nes cais y nos
caminos, les iniciatives surden perdayuri. Asina, unes y otres van
sumando hasta convertir a Grau nun auténticu “mercadón de la cultura”.
En 1982 fundábase’l Muséu Etnográficu de Grau, y dende entós foi
medrando la so colección, hasta conviertise nel espaciu de referencia pa
la cultura del centru-occidente asturianu que ye anguaño. Nel muséu los
visitantes pueden averase al procesu tradicional col que se facía’l
pan, conociendo’l funcionamientu de molinos y pisones; recordar los
vieyos oficios de paxeru, alfareru, etc. o adientrase nos vezos de la
casa tradicional y ver les cacíes d’enantes.
Y Grau ye exemplu na conservación de la cultura tradicional tamién na
voz de los sos habitantes. Xosé Ambás, vecín del pueblu moscón que-y da
nome, dio a conocer con gran ésitu la música tradicional de Grau y de
toa Asturies na televisión pública asturiana, al traviés del so Archivu
de la Tradición Oral Asturiana, qu’entamó recopilando d’esti conceyu,
col asturianu bien conserváu na voz de los sos vecinos y con un
patrimoniu musical y narrativu ablucante.
Y la música sigue abriéndose pasu en Grau. La Escuela de Música
estrenó esti setiembre pasáu instalaciones nueves, y cientos de neños
del conceyu deprenden cada día a tocar instrumentos como’l pianu o la
xiblata travesera, pero tamién el más representativu de los asturianos,
la gaita. Profesores como Xaime Arias, Nélida Menéndez, Antón Fernández
Ceballos o’l gaiteru Iñaki Sánchez Santianes, ente otros, faen posible
esta iniciativa que yá tien tamién les sos consecuencies positives.
En mayu d’esti añu debutaba la Banda de Gaitas Conceyu Grau y ceo,
d’esta iniciativa, surdía otra más, creada polos miembros de la banda,
l’asociación cultural La Veiga'l Cubia, una más na llarga llista
d’entidaes que puxen pola cultura en Grau.
|
Capiella Los Dolores, remocicada pa la celebración d'actividaes culturales | Pero
nun ye too patrimoniu inmaterial o etnográficu, la cultura escrita, la
lliteratura, cumple un importante papel na villa. La Casa Cultura, cola
so Biblioteca Valentín Andrés , ye quiciabes el puntu central de la
cultura del conceyu. Los sos concursos de marcapáxines, los clús de
llectura, les presentaciones de llibros, les esposiciones y les
conferencies enllenen un programa bien fechu y que sabe poner en valor
lo propio y acoyer iniciatives interesantes.
Ye’l casu de l’Aula de les Metáfores de Fernando Beltrán, creada pol
poeta y el Conceyu en 2004, dempués de que’l primeru donará 1.600
poemarios pa la creación d’un espaciu que nun ye namás una colección de
llibros, sinón tamién un llugar pa que la poesía viva y medre. Per esta
Aula pasaron yá dalgunes de les voces poétiques más importantes del
panorama asturianu y estatal.
Un exemplu que tán siguiendo tamién los más pequeños del conceyu. En
Víu’l Picu, un pueblín asitiáu quince quilómetros al sur de la villa de
Grau, funciona “El Pizarrín de Cá Pachín”, una tertulia infantil y
xuvenil onde los neños del conceyu van a lleer y comentar les sos
llectures, a atopase colos sos autores preferíos, a deprender a
divertise lleendo y compartiendo les llectures.
Viendo esta afición pola llectura nun ye raro qu’en Grau tamién haya
publicaciones como “Las hojas del Foro”, qu’edita otra entidá
imprescindible del conceyu, l’Asociación Cultural Valentín Andrés, y que
cunta con collaboraciones lliteraries bien importantes. Otra de les
asociaciones con más repercusión ye la d’Amigos de Grau, que cada añu
entrega los premios Moscones d’Oru y qu’apoya iniciatives empobinaes a
la promoción cultural del conceyu.
Actividaes como la que va entamar en pocos díes na villa de Grau.
Cada añu, dende va trés, celébrase’l Salón del Llibru, qu’en
collaboración coles editoriales asturianes representaes nel Gremiu
d’Editores (una d’elles, La Cruz de Grau, con sede nel conceyu), trai a
Grau les novedaes lliteraries últimes. Grau conviértese asina nel primer
sitiu d’Asturies onde se presenten dalgunes obres recién sacaes al
mercáu llibreru. Y ye qu’hasta pa entamar l’añu, Grau ye un mercadón de
cultura.
|